Estate Planning - Wat is het en hoe werkt het?

Wat is je doel met estate planning?

De belangrijkste vraag is natuurlijk wat je zelf wilt bereiken met estate planning… Je hebt waarschijnlijk een goed beeld van je vermogen en je weet heel goed in welke levensfase je je bevindt, maar vervolgens worden de vraagstukken wat lastiger.

Wat wil je bijvoorbeeld dat er met je vermogen gebeurt nadat je komt te overlijden? Wil je tijdens je leven al vermogen overdragen, en hoeveel moet dat dan zijn om alsnog zelf alles nog te kunnen doen wat je wilt?

Ook erg interessant vinden wij: wil je dat belastingbesparing een centrale rol speelt in je keuzes, of vind je dit minder belangrijk? 

Allemaal vragen die te maken hebben met hoe je jouw estate planning moet gaan (laten) inrichten!

Voorbeelden van estate planning

Onderstaand zijn vragen die wij voorbij hebben zien komen tijdens het maken van onze eigen plannen:

“Ik heb een behoorlijk vermogen, onder andere in beleggingen. Mijn kinderen en later ook kleinkinderen wil ik ondersteunen in het kopen van een eerste huis”

“Mijn zoon wil mijn bedrijf overnemen, mijn dochter niet. Toch wil ik later dat als ik er niet meer ben zorgen dat beide kinderen evenveel hebben ‘gekregen’, hoe kan ik dit gaan regelen?”

“Ik heb geen kinderen, maar ik wil later mijn vermogen wel naar andere familie nalaten, het liefst dat ze daar zo min mogelijk erfbelasting over moeten betalen”

“Mijn vermogen zit ‘vast’ in meerdere vastgoedpanden, ik wil weten hoe ik dat later op een gunstige manier naar de volgende generatie kan krijgen, zonder dat het teveel ‘gedoe’ is voor mijn kinderen”

Stuk voor stuk perfecte voorbeelden waarbij in de uitvoering estate planning om de hoek komt kijken! Ben je benieuwd naar concretere voorbeelden en resultaten? Voor Bram & Saar en voor Jan (fictieve namen in verband met gevoelige financiële gegevens) hebben we estate planning meegenomen in hun uiteindelijke Financial Life Plan. 

Wat speelt mee bij estate planning?

Zoals je al begrijpt zijn veel variabelen en factoren van invloed op complexe zaken als estate planning. Zaken als erfrecht, erfbelasting, schenkbelasting en fiscaal recht zijn van invloed op estate planning. Een goede planner kijkt dan ook naar al deze factoren en neemt deze mee in de uiteindelijke besluitvorming.

Ook de nabije toekomst speelt een rol, een plan is een frame maar geen script en kan gedurende je leven veranderen. Dit omdat je eigen persoonlijke situatie of wensen veranderen (schenken aan familie is wellicht niet meer zo gewenst na een langdurige familieruzie) maar ook omdat belastingregelgeving (helaas) onderhevig is aan veranderingen. 

(Belastingvrij) schenken tijdens leven aan (klein)kinderen 

Tijdens je leven kun je al beginnen met een deel van je vermogen te schenken aan kinderen of kleinkinderen. Hiermee verklein je niet alleen je eigen vermogen, maar je helpt je kinderen op weg tijdens een levensfase waarin ze het waarschijnlijk goed kunnen gebruiken. Twintigers, dertigers en veertigers kunnen over het algemeen wel wat meer financiële ondersteuning gebruiken dan vijftigers of zestigers. 

Het schenken tijdens leven aan kinderen of kleinkinderen wordt ook wel ‘schenken met warme hand’ genoemd. Let op: bij schenken moet er vaak direct belasting worden betaald (schenkbelasting). 

Er bestaan wel schenkingsvrijstellingen, bijvoorbeeld een jaarlijkse vrijstelling bij schenken aan je kind. Ook een eenmalige schenking voor bijvoorbeeld het kopen van een huis of het volgen van een studie. Je betaalt dan dus geen schenkbelasting wanneer je onder deze vrijstellingen blijft. De hoogte en de voorwaarden van de schenkingsvrijstelling zijn ook onderhevig aan veranderingen, informeer je dan ook goed op bijvoorbeeld de website van de Belastingdienst. 

Welke zaken zijn van invloed op estate planning?

Hieronder vind je 6 voorbeelden wat er allemaal invloed heeft op estate planning.

Schenkingen

Hierboven al kort toegelicht (omdat het een veel gekozen vorm is) maar ook hier vind je hem nog even terug. Schenken is niets anders dan jouw vermogen kleiner maken, en het vermogen van degene die de schenking ontvangt groter maken. Je kunt schenken aan kinderen of kleinkinderen, maar bijvoorbeeld ook aan een ander familielid of een goed doel.

Het verlagen van je vermogen heeft ook tot gevolg dat er bij je overlijden minder erfbelasting betaald moet worden door je erfgenamen.

De keuze is reuze… Een eenmalige schenking, jaarlijks schenken, een ‘papieren’ schenking, of een bepaling dat het vermogen dat je geschonken hebt aan een kind bij een eventuele echtscheiding van het kind niet gedeeld mag worden met de ex-partner.

Samenlevingsvorm

Een geregistreerd partnerschap, getrouwd, een samenlevingscontract of helemaal niets geregeld met betrekking tot je samenlevingsvorm? Allemaal van invloed op estate planning!

Binnen huwelijkse voorwaarden of in een samenlevingscontract kan het zo zijn dat beide partners een eigen privévermogen houden en dat er op papier geen gemeenschappelijk vermogen is. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat er in algehele gemeenschap van goederen is getrouwd, waardoor automatisch al het vermogen gemeenschappelijk is. 

Binnen estate planning is het interessant om te kijken naar deze afspraken. Het kan bijvoorbeeld in sommige gevallen interessant zijn om op papier te regelen dat er geen gemeenschappelijk vermogen is, om later erfbelasting te besparen. 

Verzekeringen & Polissen

Een levensverzekering (zoals een overlijdensrisicoverzekering) of een lijfrentepolis kunnen van grote invloed zijn op hetgeen je nalaat aan je nabestaanden. Een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld het benoemen van een begunstigde, dus dat je kunt bepalen wie jouw uitkering van de polis ontvangt na jouw overlijden.

Testament

Binnen estate planning is het cruciaal om na te denken over de verdeling van je nalatenschap en de benoeming van erfgenamen in je testament.

De rente die is opgenomen in je testament kan van grote invloed zijn op de te betalen erfbelasting, lees daar meer over in dit artikel. Er zijn nog meer slimme clausules die je in je testament kunt opnemen om belasting te besparen. Bijvoorbeeld je kleinkind een legaat geven, waardoor je minder belasting betaalt. 

Naast een goed (fiscaal geoptimaliseerd) testament is het minstens zo belangrijk om na te denken over wie de afwikkeling van je erfenis op zich neemt na je overlijden (een zogenaamde executeur).  

Een regelmatige beoordeling en eventuele herziening van je testament is essentieel binnen goede estate planning. Op die manier blijft je testament up to date en in overeenstemming met je huidige wensen. 

Buitenlandse wetgeving

Op naar een heel ander voorbeeld! Buitenlandse wetgeving kan van toepassing zijn bij bijvoorbeeld het bezit van een vakantiewoning in het buitenland. In zo’n situatie kan er buitenlandse schenkbelasting of erfbelasting geheven worden. 

Het kan ook voorkomen dat je zelf in het buitenland woont maar wilt schenken of nalaten aan personen in Nederland (of andersom…), ook dan moet gekeken worden naar eventuele buitenlandse belastingwetgeving. 

Onderneming

Als je ondernemer bent, zal een estate planner ook kijken naar de overdracht van je bedrijfsvermogen. Zaken als de waardering van het bedrijf, de potentiële opvolging en de impact op erfgenamen komen daarbij om de hoek kijken. Estate planning op dit gebied kan zorgen voor een soepele overgang (of opheffing) van het bedrijf, maar ook voor minimale belastingdruk voor erfgenamen.

Veel voorkomende valkuilen bij estate planning

Veel voorkomende valkuilen zijn:

“Dat komt later wel!” 

Hopelijk is het ook iets wat pas over een hele lange tijd relevant voor jou of je nabestaanden wordt. Maar het is wel handig als het dan allemaal al netjes geregeld is.

“Ik hoef helemaal geen testament, ben toch getrouwd?”

Soms is het net wat complexer dan de regelingen die gaan spelen als je getrouwd bent. Wat te denken van een bewindvoerder voor je kind of de specifieke verdeling van je vermogen?

“Ik heb helemaal geen vermogen”

Vermogen is niet alleen geld op de bank, je vermogen kan in je huis zitten qua overwaarde, wat wellicht vrijkomt wanneer je komt te overlijden, of vermogen kan in een uitkering van een levensverzekering zitten. Alleen bij die twee voorbeelden kan het al oplopen tot honderdduizenden euro’s.

“Dat zit wel goed, hebben we ooit eens afgesproken”

Mondelinge afspraken zijn mooi, zolang ze nagekomen worden door iedereen ;-). In de praktijk is dat vaak toch anders, niet eens bewust! Is hetgeen wat je ooit eens mondeling hebt besproken wel fiscaal de beste manier, of misschien wel in strijd met de wet?!

Waarom het interessant is om een estate planner in te schakelen

Zo zie je maar dat het interessant is om een estate planner in te schakelen. Een expert heeft (als het goed is) zicht op alle zaken en neemt het gehele totaalplaatje mee in een uiteindelijk plan. 

Zoals het altijd betreft met het inschakelen van professionals: laat je enorm goed informeren!

Veelgestelde Vragen